Eind 2008 had ik het voor het eerst met Wilfried de Jong (♰ 11 april 2016) (zie ook: Vogelwerkgroep Nijmegen) over de sloopwerkzaamheden
in het Waterkwartier in Nijmegen. Deze wijk vol arbeiderswoningen was rijk aan Gierzwaluwen en Huismussen. Bij sloop zouden waarschijnlijk verschillende
nestplaatsen verloren gaan.
Samen met Wilfried de Jong en Tim Timmermans heb ik 23 september 2009 een gesprek gehad met René Schiks en Bram Jansen van Portaal over de sloop en
renovatiewerkzaamheden in Willemskwartier en Waterkwartier. Bij een Quick Scan voor de Flora en Fauna wet waren in ieder geval in het Waterkwartier geen
Gierzwaluwen aangetroffen. Erg vreemd, de Quick Scan is waarschijnlijk uitgevoerd op een tijd van het jaar waarin er ook helemaal geen Gierzwaluwen in het
land zijn. Ik wist van één woning zeker dat er Gierzwaluwen nestelden.
Dat is de woning waarvan de nok op de eerste van onderstaande foto's staat, Waterstraat 241. Met wat moeite kreeg ik toestemming om onder de dakpannen van de
op sloop voorbereidde woning te gaan kijken. 26 Oktober 2009 heb ik met hulp van Lisette en met veel moeite enkele dakpannen gelicht. Zoals op onderstaande
foto ook al wel te zien is werd er ook door Huismussen genesteld. Hierdoor was het moeilijk te zien of er een Gierzwaluwnest aanwezig was. Ik vermoed dat
het bovenste van de twee nesten op de tweede onderstaande foto van Gierzwaluwen is.
Juli 2010 had ik zeer prettig contact met het architecten-bureau dat voor de nieuwbouw van het Waterkwartier heeft getekent,
Maas Architecten. Zij konden me vertellen dat er in de kopgevel van bouwblok 'S' 11 neststenen
voor Gierzwaluwen waren ingetekend (zie ook onderstaande eerste twee afbeeldingen). Dit is het blok dat op de plaats komt waar Waterstraat 241 stond, dus
het is een goede locatie om vervangende nestgelegenheid aan te bieden. Alleen jammer dat er niet meer voorzieningen, verdeeld over de rest van de wijk
gepland stonden. Overigens zijn de laagst gesitueerde neststenen op de eerste onderstaande afbeeling op mijn advies naar hoger in de gevel verplaatst (zie
tweede afbeelding).
September 2011 kreeg ik van René Schiks, Senior projectmanager bij Portaal Vastgoed te horen dat er nog onderzocht werd wat de mogelijkheden waren
om in blokken W, Q en X (deze laatste zijn appartementen aan de weurtseweg) nestgelegenheden op te nemen. Indien dit mogelijk was zouden deze worden
aangebracht. In onderstaand overzicht (derde afbeelding) heb ik met groen aangegeven welke blokken het betreft.
31 Oktober 2012 nam ik onderstaande foto waarop tussen de steigers de kort geleden ingemetselde neststenen te zien zijn. Binnenkort nog eens terug voor een
foto zonder steigers... :)
1 December 2012 fietste ik weer eens over de Weurtseweg. Daar kwam ik een spandoek tegen dat aan het hek rond een bouwplaats
hing. Helaas worden op die bouwplaats voor zover ik tot nu toe weet geen voorzieningen voor Gierzwaluwen aangebracht. Op het spandoek stonden ze wel, want
daarop was een impressie van de woningen in de Waterstraat te zien. Alleen waren in de impressie de neststenen in steenrood geverfd. Ik ben benieuwd of ze
dat met de aangebrachte neststenen nog gaan doen.
30 Mei 2013 ging ik langs de Waterstraat om te kijken of er misschien al wat Gierzwaluw-activiteit waar te nemen was. In plaats van
Gierzwaluwen waren er zeker drie nestelende Huismussen (Passer domesticus) te zien! Het wachten is op de eerste Gierzwaluwen, hoewel die zich
misschien al wel gemeld hebben maar niet lieten zien deze dag.
19 Juni 2013 ging ik op weg naar mijn werk eerst nog even langs de Waterstraat. Daar kon ik filmen hoe een vrouwtje Huismus een jong
in de neststeen voerde en ontlasting mee naar buiten nam. Klik op onderstaande afbeelding om het filmpje op YouTube te bekijken. Tip: bekijk op groot
formaat en zet de kwaliteit zo hoog mogelijk!
3 Juni 2014 filmde ik op weg naar mijn werk twee Gierzwaluwen die herhaaldelijk langs de gevel met neststenen vlogen! Ok, het is
geen teken dat er zeker iets gebeurd wat Gierzwaluwen betreft, het kan toeval zijn, maar ik denk van niet. Misschien is er al eens een Gierzwaluw naar
binnen gegaan, bijvoorbeeld in de bovenste neststeen die niet door Huismussen wordt gebruikt? Spannend! Klik op onderstaande afbeelding om het filmpje op
YouTube te bekijken.
4 Juni 2014 nog eens langs de Waterstraat. Net als vorig jaar jonge Huismussen, hoewel er volgens mij nu nog meer neststenen worden
gebruikt dan vorig jaar. Regelmatig zie ik 'zingende' mannetjes in een invliegopening zitten. Geen teken van Gierzwaluwen ditkeer, maar erg lang heb ik er
ook niet gestaan, zo op weg naar mijn werk. Klik op onderstaande afbeelding om te vergroten.
De afgelopen dagen ben ik op weg naar mijn werk zo af en toe even langs de neststenen gegaan. Een paar dagen geleden zag ik
Gierzwaluwen gierend langs de gevel vliegen. Niet met het langgerekte bekende Gierzwaluw-geluid, maar met korte raspende roepjes. Heel typisch voor een
Gierzwaluw die een partner probeert over te halen mee naar binnen te gaan! Gisteren zag ik voor het eerst een Gierzwaluw invliegen! Ik kreeg dit helaas niet
vastgelegd. Ik was aan het filmen, maar net toen door een buurman gevraagd werd wat ik aan het doen was en ik stopte met filmen vloog de Gierzwaluw naar
binnen... Vandaag, 2 juli overigens, heb ik nog een poging gewaagd en met succes! Er vloog al snel nadat ik bij de neststenen was gestopt een Gierzwaluw naar
binnen en een paar minuten later nog een, in een andere neststeen er een flink stuk vanaf. De Huismussen die volgens mij flink druk zijn met tweede broedsels
vonden het geloof ik maar niets. Een mannetje ging tsjilpend aan de muur vlak bij de net ingevlogen neststeen hangen. Op het filmpje dat door op onderstaande
afbeelding te klikken te bekijken is, is dat nog even te zien, maar nadat de mus weg vloog kwam hij nog terug om weer verder te gaan.
Ik denk dat de Gierzwaluwen een paartje vormen dat nog moet wennen of nog bezig is zich te vestigen, maar wie weet zijn er al meer geïnteresseerden. Nu
maar hopen dat het nestmateriaal van de Huismussen geen problemen veroorzaakt. Lange (kunststof) draden kunnen bijvoorbeeld gevaarlijk zijn doordat vogels
er in verstrikt kunnen raken.
5 Januari kreeg ik bezoek van mede-Gierzwaluw-liefhebber Martine
Wauters (klik om naar haar blog te gaan waar ze een groot stuk over haar bezoek plaatste (in het Frans)). We bezochten diverse projecten in Nijmegen waar nestvoorzieningen voor
Gierzwaluwen zijn gerealiseerd. Als laatste project bezochten we de Waterstraat (waarover deze pagina dus gaat). Toen we daar uit de auto stapten was het een drukte van belang wat betreft
de Huismussen (Passer domesticus)! Er hingen er aan de muur rondon de neststenen, er zaten er in de neststenen te tjilpen en ze vlogen af en aan. Op een naast de woning met
de 18 neststenen gelegen schijnbaar oud muurtje groeide mos waarvan de mussen de sporekapsels aten (voor zover er nog over waren). Erg leuk om al die activiteit te zien zo midden in het
winterseizoen! Hieronder enkele foto's.
De bezetting van de neststenen door Huismus en Gierzwaluw vind ik, zoals misschien wel blijkt uit bovenstaande, erg leuk. Maar toch zou ik eenzelfde situatie zich niet laten herhalen. In de
woningen die zijn gesloopt rond eind 2009 bevonden zich zonder enige twijfel méér nesten dan er met de ingebouwde neststenen zijn gecompenseerd. En dat niet alleen, de nesten
bevonden zich verspreid over de woningen. Meerdere mensen hebben ongetwijfeld genoten van Huismus en Gierzwaluw onder hun dakpannen en boven en in hun tuinen. Nu zijn de meeste
mogelijkheden voor nestelen verdwenen en moet alles in de paar neststenen plaatsvinden waarbij Gierzwaluw en Huismus nu waarschijnlijk meer dan eerder met elkaar concurreren.
Gelukkig is er ook bij woningbouwcoöperaties meer bekendheid over de wetgeving ontstaan en zullen zaken, als ze goed gaan, beter gaan dan zoals bij bovenstaand voorbeeld.
