Woensdagochtend 6 april vertrok ik al vroeg met de fiets van huis. Om 8 over 6 moest ik de trein naar Venlo zitten. Met een flinke rugzak stapte ik in Venlo over in een
trein die me naar Viersen (Duitsland) bracht. Van Viersen naar Duisburg en vanaf daar voor 't eerst in mijn leven met een ICE tot Berlijn Gesundbrunnen. De snelheid leek me niet zo hoog
als ik had verwacht, maar ik kan me vergissen. Van Berlijn naar Angermünde en van daar naar de eindbestemming: Szczecin Glowny (Polen). We kwamen onderweg langs een station zonder
perron (uitstappen op een soort grind) en in de weilanden naast het spoor Reeën (Capreolus capreolus), Bonte kraaien (Corvus cornix() en vrijwel elke kilometer een paar
Kraanvogels (Grus grus)!
Eenmaal in Szczecin was een taxi goed te betalen en eenvoudiger dan het openbaar vervoer.
Het seminar was georganiseerd in Hotel Nord waar ik door er op tijd bij te zijn een kamer had kunnen boeken. Sommige deelnemers waren
daar te laat voor en moesten uitwijken naar andere hotels in de omgeving (Hotel Nord lag een eind buiten het centrum van Szczecin).
Toen ik 's middags aan kwam waren er nog weinig bekenden, maar dat veranderde snel en tegen het eind van de middag was het al aardig druk. Het seminar begon pas de volgende dag, maar wel
al om 9 uur 's ochtends, dus velen kwamen de dag ervoor al aan. Bovendien was er een barbecue georganiseerd. Niet echt mijn favoriete maaltijd als veganist zijnde, maar ik kon goed terecht
voor alternatieven.
Het gaat te ver om hier alle lezingen apart te noemen (zie hier voor het volledige programma
in PDF formaat). In de 3,5 dag werden er maar liefst 47 lezingen en één workshop gegeven. Ik licht enkele persoonlijke hoogtepunten uit.
Op de eerste dag gaf de Duitse Ingolf Grabow een lezing met als titel Special nesting sites in Frankfurt and photos. Het was een indrukwekkende hoeveelheid projecten waar Ingolf
voorbeelden van liet zien en dat werkt voor mij persoonlijk inspirerend omdat ik me ook met het realiseren van nestvoorzieningen bezig houd. Een leuk voorbeeld van Ingolf waren een paar
nestkasten aan een balkonrand op de 14de verdieping van een flatgebouw die ook nog eens bezet waren geraakt!
Indrukwekkend was ook de presentatie van Francisco Javier Sáez Frayssinet. Hij liet voorbeelden zien van hoe nestingangen werden afgesloten en hoe men er in slaagde daar steeds
betere oplossingen voor te vinden. En dat alles in de werkelijk prachtige stad Segovia in Spanje. Met een prachtige kathedraal en een Romeins aquaduct lijkt me dat een mooie locatie voor
het seminar in 2020!
Ik was verder erg onder de indruk van wat de Italiaanse Giorgio Paesani had ontdekt. In een toren op een klein eilandje uit de kust van Livorno nestelen Vale gierzwaluwen (Apus
pallida). Die nestelen normaal gesproken niet heel anders dan 'onze' Gierzwaluw, maar in dit geval, het enige voor zover bekend, nestelen ze door een nest aan een verticaal oppervlak
te bevestigen! Door materiaal met speeksel vast te plakken zoals ook salanganen dat doen (bekend als de vogels waarvan de nesten worden gebruikt om vogelnestsoep van te maken)!
De Nederlandse Evert Pellenkoft gaf vlak voor het eind van de eerste dag een lezingen over de verschillende zintuigen die Gierzwaluwen gebruiken. Een erg interessante invalshoek!
De tweede dag was de ochtend vooral besteed aan lezingen over de opvang van Gierzwaluwen. Er waren bijdragen van Griekse, Oezbeekse, Engelse en Spaanse 'opvangers'. Bijzonder was het om te
zien hoe in Oezbekistan met zéér beperkte financiële middelen steeds meer vogels geholpen worden en hoe in Spanje bij een opvangcentrum wel 2000 Gierzwaluwen per seizoen
binnen komen! Er komen daar naast Apus apus ook de Vale gierzwaluw, de Alpengierzwaluw (Tachimarptis melba) en de Huisgierzwaluw (Apus affinis) binnen. In het
hoogseizoen is het voeren haast lopende band werk...
Voor de lunchpauze was er nog een bijzonder moment toen de Zweedse Olle Tenow liet zien hoe hij m.b.v. kunstvogels een theorie over sociaal gedrag probeerde te testen. Hij liet eerst een
door elastiek aangedreven vogel door de zaal vliegen, daarna liet hij buiten een zogenaamde Bionic Bird vliegen die werd bestuurd met een smartphone!
Na de lunchpauze ging het vooral over aantalontwikkelingen. Daarbij kwam ook de Amsterdamse Gert de Jong aan de beurt om te vertellen over de inventarisatie die in Amsterdam in opdracht
van de gemeente wordt uitgevoerd.
De volgende dag, dag 3, begon weer met een Nederlander. Luit Buurma vertelde over zijn onderzoek met radartechnieken, waar nog steeds nieuwe ontwikkelingen in plaatsvinden!
De Zwitserse Christoph Meier vertelde over geolocator-onderzoek bij Alpengierzwaluwen. Zie bijv. deze
Engelstalige Wikipedia-pagina voor meer informatie over geolocators. Omdat de Alpengierzwaluw een stuk groter is dan Apus apus kunnen de geolocators hierbij een stuk
groter worden uitgevoerd. Zo kunnen ze naast locatie nog andere informatie opleveren zoals luchtdruk, het aardmagnetisch veld, temperatuur en activiteit (flappen met vleugels vs.
glijvlucht of zitten). Opvallend was dat de Alpengierzwaluw die toch wat zuidelijker in Europa voorkomt, tot ongeveer midden Afrika trekt, veel minder ver dan Apus apus. En zelfs
véél minder ver dan de gierzwaluwen waar de volgende spreker, Lyndon Kearsley uit België, onderzoek naar doet: Apus apus supsp. Pekinensis. Deze ondersoort
nestelt in Azië, o.a. in Peking waar ze zijn uitgerust met geolocators. De trekroute voert deze vogels over gebergtes en woestijnen, tot in het zuidelijkste puntje van Afrika, meer
dan 14.000 kilometer!
In Spanje worden echter Vale gierzwaluwen door heel de winter gezien, die trekken misschien zelfs helemaal niet weg (daarover vertelden Lyndon Kearsley en de Spaanse Jesús Solana).
Na de lunch was het op deze dag tijd voor lezingen van mensen die van erg ver weg waren gekomen. De Australische Mike Tarburton vertelde over de Stekelstaartgierzwaluw (Hirundapus
caudacutus) en in een andere lezing over zijn onderzoek naar in grotten nestelende gierzwaluwen (zogenaamde swiftlets). Tijdens die laatste lezing vertelde hij dat de vogels
één ei leggen, maar zodra de jongen vleugels van een bepaalde lengte hebben een tweede ei leggen. Dit tweede ei wordt dan grotendeels door het nog niet vliegvlugge jong
uitgebroed!
De uit Siberië afkomstige Igor Fefelov vertelde deze middag over de in zijn woonplaats Irkutsk nestelende Siberische gierzwaluw (Apus pacificus) en liet voorbeelden van
nestlocaties zien.
Op de vierde, laatste dag liep het programma tot het middaguur. Er werd o.a. gesproken over het ringen van gierzwaluwen en over gierzwaluwen die in prachtige Italiaanse gebouwen nestelen.
Na een vroege lunch ging ongeveer de helft van de delegatie mee met een busexcursie naar een beukenbos-gebied. Na een mooie wandeling waarbij geen grote bijzonderheden werden gezien nam de
bus ons mee terug naar Szczecin. Er stapten her en der mensen uit die vertrokken vanaf andere locaties of nog gingen wandelen. Zo ook een groepje waar ik mee ging wandelen op de enorme
begraafplaats van de stad (de grootste begraafplaats van Europa!). We zagen en hoorden enorm veel Appelvinken (Coccothraustes coccothraustes, verder zagen we Middelste bonte
spechten (Dendrocopos medius) aan een nestholte werken, een Europese kanarie (Serinus serinus) een baltsvlucht uitvoeren en een Groene specht (Picus viridis.
Na nog een gezellige avond in het hotel met een redelijk klein gezelschap ben ik de volgende ochtend weer naar Nederland vertrokken.
Het was weer een erg geslaagd seminar (ik was ook in Cambridge in 2014 (klik voor het verslag)). De volgende keer (2018) wordt het in Tel Aviv,
Israël georganiseerd. Die laat ik om verschillende redenen aan me voorbij gaan, maar als het in 2020 in Segovia is...! :D
Een heel aantal foto’s die ik tijdens het seminar maakte (met korte omschrijvingen) is te vinden op Flickr.
