Nou, gisterenavond dus weer de BolyGuard camera opgesteld (zie het dagboek van 31 juli). Vanochtend
de beelden bekeken. Ik had eerst een testfoto gemaakt toen het nog licht was. Het resultaat is netjes, zie onderstaande foto, al klopt de weergegeven
temperatuur natuurlijk voor geen meter. Misschien had ik vlak voor de foto werd gemaakt nog met mijn hand dicht bij de temperatuursensor gezeten of zo.
's Nachts is de Steenmarter (Martes foina) weer op bezoek gekomen. :) Mooie plaatjes weer. Erg leuk om 'm rennend/springend te zien bewegen. Jammer
van het geluid, daar ben ik mee bezig... Edit: Door de schrijver van het artikel in de Natura (zie ook het dagboek van 30 juli) die ik had gemaild n.a.v. de
leuke en supersnelle resultaten van de camera werd ik nog op iets opvallends gewezen. Op de videobeelden is namelijk te zien dat één van de
ogen het infrarood licht weerkaatst, maar het andere niet! Dat betekend dat het oog dat géén licht reflecteerd zwaar beschadigd is. Dat kan
gebeurd zijn na een gevecht met een soortgenoot of huiskat of zo. Ik hoop voor de Steenmarter dat blindheid aan één oog hem of haar niet
belemmerd bij het jagen...
Vandaag heb ik de BolyGuard camera maar eens overdag buiten laten staan. 1 Augustus filmde die 's nachts nog de Steenmarter (Martes
founa), maar daarna is die helaas niet meer gefilmd. Overdag is er maar één bezoeker van onze tuin gefilmd, een mannetje Merel (Turdus
merula). Niet heel bijzonder, maar wel leuk om te zien dat die onze tuin zes keer heeft bezocht. Tenminste, er vanuit gaande dat het steeds hetzelfde
mannetje is. Twee keer vast, want toen was te zien dat hij voedsel verzamelde voor zijn jong(en). Ik hoor regelmatig de roep van een jonge Merel, dat is dan
vast een jong van dit mannetje. In het eerste filmpje dat de camera maakte werd brood verzameld dat ik had uitgestrooid. In het onderstaande filmpje worden
insecten verzameld. Leuk dat het mannetje vervolgens op de camera af komt en dat te zien is dat de beestjes nog leven. Dat laatste is niet zozeer leuk om te
zien, maar goed.
's Avonds maakte ik ook nog wat filmpjes met mijn fotocamera. Ik probeerde eerst een paar foto's, maar het licht was al zo zwak en het onderwerp zo snel dat
filmen een betere keuze was. Het was een Bosmuis (Apodemus sylvaticus) die met enorme snelheid heen en weer rende om broodkruimels en pitjes te pakken
om die vervolgens op een beschut plekje op te eten. :)
We hebben zo'n interessant plekje in de tuin. Achter de berging hebben we een hele tijd terug een stel grindtegels op elkaar gestapeld
met ertussen klinkers zodat allerlei holtes zijn ontstaan. Er tegenaan ligt een 'takkenhoop' en er groeit natuurlijk vanalles omheen, overheen en tegenaan.
Geen wonder dat er regelmatig allerlei leuke beestjes te zien zijn. Vandaag zag ik er bijvoorbeeld weer een van mijn favoriete zoogdieren. Tenminste, de
hele familie dan eigenlijk, de spitsmuizen (Soricidae). Nou ja, ik ken ze niet allemaal. Het zijn er nogal wat namelijk, een stuk of 500 soorten...
De soort die regelmatig in onze tuin te zien is en vaker alleen te horen, de Huisspitsmuis (Crocidura russula), vind ik in ieder geval een erg leuk
beestje. Ik hoorde ze eerst helemaal achter in de tuin. Ik meen dat het er twee waren, maar dat heb ik helaas niet kunnen vaststellen. Het lijkt me zo gaaf
eens een moeder met jongen in de tuin te zien. In een BBC documentaire, vast The Life of Mammals, heb ik eens gezien hoe de jongen achter de moeder aan
lopen, de vooste houd zich aan de moeder vast, elke jonge spitsmuis erachter houd zich aan die voor zich vast. Heel schattig. Maar dat heb ik nog nooit zelf
zien gebeuren. Hoe dan ook, later hoorde ik geritsel bij de takkenhoop. Daar zag ik een jagende Huisspitsmuis. Een tijdje terug zag ik dicht bij het
vijvertje een worm wegkruipen voor wat een Huisspitsmuis bleek te zien. Op de takkenhoop zag ik een pissebed vluchten. Dat heb ik geloof ik niet op film
vastgelegd. Het was al moeilijk genoeg de spitsmuis erop te krijgen. Dat zal wel duidelijk blijken uit onderstaand filmpje. Het geeft ook wel een kleine
indruk van het leuke hoekje.
Op een gegeven moment verwachtte ik dat de spitsmuis van onder de stenen zou verschijnen. Toen ik in het hoekje wat zag bewegen merkte ik pas dat er een
Bruine kikker (Rana temporaria zat. Ik denk dat de spitsmuis daar in de buurt was en de kikker van onder de steen deed verschijnen. Ik heb de beelden
goed bekeken en meen in super slow motion wel iets in de duisternis te zien bewegen, maar daar is niet met zekerheid iets van te maken.
Na het maken van het filmpje wees ik Lisette de kikker waarna ze me vroeg of ik die mooie zweefvlieg had gezien. Dat had ik niet, maar gelukkig was die nog
in de buurt. In eerste instantie lukte een foto niet, maar uit onderstaande foto's mag blijken dat 't toch gelukt is. En best aardig ook vind ik zelf. Ik
heb helemaal geen verstand van zweefvliegen en ging maar een beetje rondkijken op internet. Het eerste waar het op leek dat ik tegenkwam was de
Stipfopwesp (Chrysotoxum festivum, zie bijvoorbeeld deze
pagina op de website Garden Safari). Maar later zag ik op het forum van waarneming.nl een bericht van
iemand die ook aan die soort dacht, maar waarbij de antennen te kort waren. Oh... Dan is de mijne vast ook geen Stipfopwesp, want hiervan zijn de antennen
ook erg kort. Aangezien er 320 soorten zweefvliegen in Nederland voorkomen heb ik toch zelf ook maar even een bericht op dat forum gezet. Gelukkig was er
al snel iemand die de juiste naam kon geven, Han Endt van de website Veluwe Insecten vol mooie
foto's. Het blijkt de Gewone Citroenzweefvlieg (Xanthogramma pedissequum). Ik ken zweefvliegen als diertjes wiens larven leven van bladluizen. Maar
natuurlijk kunnen de larven van de 320 soorten niet allemaal hetzelfde leven. De larven van de Gewone Citroenzweefvlieg leven bijvoorbeeld in de nesten van
mieren. Van de Gele Weidemier bijvoorbeeld, een soort die we misschien ook wel in de tuin hebben (van mieren heb ik ook al geen verstand, dus ik durf niet
met zekerheid te zeggen dat de gele mieren die we laatst tijdens 't gras maaien tegenkwamen tot deze soort behoorden). De larven van de Gewone
Citroenzweefvlieg leven daar niet van de mieren, maar van de wortelluizen. Wortelluizen zuigen sap van planten via de wortels. Net als bladluizen scheiden
ze honingdauw uit, suikerrijke vloeistof. De mieren houden de luizen als een soort vee in hun ondergrondse gangen en gebruiken de honingdauw.
Dan nog een filmpje en een foto dat ik later voor in de achtertuin maakte. Ik zag hoe een motje te water raakte en direct werd aangevallen door
schaatsenrijders (Gerris sp.), die praktisch over elkaar struikelden, vechtend om wie de mot zou mogen uitzuigen...
Er zijn 8 soorten schaatsenrijders in Nederland. Gerris lacustris is de meest algemene, ik ga er voor het gemak maar even vanuit dat het deze soort
is die spontaan ons 'vijvertje' is komen bewonen. Ik kom er net al zoekend op internet achter dat er zelfs schaatsenrijder soorten zijn die op zee leven!
Halobates soorten. Zie bijvoorbeeld deze pagina over de VPRO serie Beagle
Revisited, met twee prachtige Halobates-foto's! Minder spectaculair hieronder toch ook nog mijn zelfgemaakte beelden.
De éénogige Steenmarter (Martes foina) is weer op bezoek geweest! :) En ik heb eindelijk kunnen filmen hoe hij of
zij de egel-doorgang onder onze poortdeur gebruikt! Dat gebeurde nadat de marter schrok van iets dat in de vijver viel of sprong. Ik zag vanochtend niets in
de vijver liggen. Wel een uitgebloeide bloem van de stokroos in de vijver achter de camera, maar de plons bevond zich duidelijk vóór de
camera. Misschien toch een door de marter niet verwachte kikker? Wat ik wel vreemd vind is dat er een marter-drolletje op 't terras ligt, maar daar op het
filmpje niets van te zien is.
Verder overdag een paar wespjes in huis. Het gros direct buiten vrijgelaten, maar één geprobeert te fotograferen. Dat lukte natuurlijk wel,
maar een goede foto was moeilijk te maken. Onderstaande foto's van het wespje terwijl die nog in de zogenaamde zuigexhauster zat, ook wel een zuigbuisje
genoemd. Een handig hulpmiddel om kleine beestjes mee te vangen. Via het
forum van waarneming.nl kwam ik er achter dat het bronswespjes moeten zijn en dan waarschijnlijk van de familie Brachymeria (Bronswespen).
Brachymeria leven meestal parasitoïde, wat wil zeggen dat de gastheer uiteindelijk gedood wordt (in tegenstelling tot bij parasieten). Een soort
waar ik de wespjes op vind lijken is Brachymeria podagrica, een soort die (o.a.?) parasiteerd op de vlieg Chrysomya albiceps, tenminste, op de
maden daarvan. Het is mogelijk dat de wespjes uit onze schoorsteen komen, waar Kauwen (Corvus monedula) in hebben genesteld. Als er een jong is
overleden zijn daar vast vliegen op afgekomen, maar in dit geval dus misschien ook wel deze wespjes met opvallende achterpootjes. Zie bijvoorbeeld ook
deze foto van een wespje dat sprekend lijkt op degene die ik fotografeerde.
Weer een bezoekje van de Steenmarter (Martes foina). Erg kort in beeld, dat is het nadeel van deze opstelling. Wel een leuk
filmpje vind ik, door de mooie bewegingen van de marter.
De Hop (Humulus lupulus) hangt vol beginselen van bellen, katjes. Dit zijn de vrouwelijke bloemen van Hop. Hop is namelijk
tweehuizig, wat wil zeggen dat er mannelijke en vrouwelijke planten zijn. Bij eenhuizige planten bevinden zich aan een plant zowel vrouwelijke als
mannelijke bloemen. De katjes groeien na de bloei uit tot de mooie hopbellen. Op de schutbladen hiervan zitten gele klieren die bitter geuren en smaken,
hier komt de grondstof van bier vandaan.
Een nieuwe bezoeker (of bewoner?) van het jongste vijvertje in onze tuin: een mannetje Geelgerande watertor (Dytiscus marginalis).
Dat het een mannetje is is te zien aan de gladde dekschilden, bij een vrouwtje zijn die in de lengte gegroefd. Het zijn felle jagers. Ik vraag me af hoe lang
deze kever in ons vijvertje gaat verblijven. Er zijn misschien muggenlarven en andere kleine beestjes te vinden, maar verder? Op de eerste van onderstaande
foto's is de kever lucht onder de dekschilden aan het verzamelen zodat er onder water geademd kan worden. Jammer van de vervelende reflectie van licht,
TITLEijd lastig om iets dat in water zit te fotograferen.
Je hoeft niet je best te doen om het Muntvlindertje (Pyrausta aurata) naar je tuin of balkon te lokken. Een munt-plant neerzetten
is eigenlijk al genoeg. Het zijn dus enorm algemene vlindertjes. TOch had ik de rups van dit vlindertje volgens mij nog nooit gezien. De Watermunt
(Mentha aquatica) vertoond sporen van vraat, dus ging ik maar eens op zoek. Ik vond het kleine (ongeveer 1 cm lange) rupsje tussen blaadjes bovenin
de plant. Smakelijk eten klein rupsje!
's Avonds zag ik in een flits iets over de vlinderstruik (Buddleja davidii 'Dartmoor') vliegen. Een Kolibrievlinder (Macroglossum stellatarum)!
Snel de camera gepakt en foto's gemaakt, maar wel door 't raam, dus er zitten helaas geen heel mooie bij. Maar dan nog, erg tof om deze bijzondere
Pijlstaart (Sphingidae) in de tuin te zien vliegen!
Vannacht/gisterenavond (rond 11 uur gisterenavond en rond 4 uur vannacht) een nieuwe bezoeker op film vast kunnen leggen m.b.v. de
BolyGuard! Een mooi grote Egel (Erinaceus europaeus)! Nou ja, nieuwe bezoeker, het is niet de eerste keer dat ik een Egel in de tuin heb gezien, zie
bijvoorbeeld het Engelstalige dagboek van 19 september 2009. Maar wel de eerste keer gefilmd
met de BolyGuard.
Veel interessante ontmoetingen vandaag! Op weg naar huis kwamen Lisette en ik een grote rups tegen, kruipend over het fietspad. Toch
maar even gestopt en terug gelopen. Het bleek een rups van een Pijlstaart (Sphingidae), grote nachtvlinders waarvan de rupsen de naamgevers van de
familie zijn vanwege een 'pijl' of stekel op het achterlijf. De rups kwam me erg bekend voor en ik wist dat 't wel een olifantsrups word genoemd. Ik dacht
aan Groot avondrood (Deilephila elpenor), maar wist 't niet zeker aangezien ik zowel vlinder als rups nog nooit in 't echt had gezien. Hád,
want bij deze wel! Omdat de rups op weg was naar een smalle strook berm tussen fietspad en provinciale weg leek 't me verstandiger 'm een plekje in onze
rustige tuin te geven. Als dit soort rupsen aan de wandel gaan zijn ze namelijk vaak op zoek naar een geschikt plekje om te verpoppen. De berm wordt
regelmatig gemaaid en is dus niet echt een veilige plaats voor een pop. De rups is meegerezen in mijn jaszak, maar voor ik 'm daar in had liet de rups nog
even de dreighouding zien waarbij de kop wordt ingetrokken waardoor het voorlijf wordt opgeblazen zodat de ogen beter zichtbaar worden. Thuisgekomen keek ik
in een boekje en bleek het inderdaad om een rups van Groot avondrood te gaan. De rups leeft op Wilgenroosje (Chamerion angustifolium), Grote
kattenstaart (Lythrum salicaria), Middelste teunisbloem (Oenothera biennis), Reuzenbalsemien (Impatiens glandulifera) of Fuchsia
(Fuchsia sp.). In onze tuin groeit in ieder geval Grote kattenstaart, dus het leek me verstandig de rups daar in de buurt van neer te leggen. Na een
tijdje was de rups verdwenen.
Tijdens het zoeken naar de rups zag ik iets bewegen in het moerasje. Er bewogen enkele larven tussen de vlokkige bodem die regelmatig het achterlijf met
daarin de zogenaamde stigmata (ademhalingsopeningen) boven het wateroppervlak uit staken. Ik heb één van de larven gevangen om 'm beter te
kunnen bekijken. Volgens mij is het een larve van een Langpootmug (Tipulidae). Tipulidae-larven leven van rottend plantaardig materiaal. Ik
dacht eerst dat de larven aten van het verdonken beestje dat op de eerste foto te zien is, maar waarschijnlijk niet dus. Met dank aan het boekje "Vijver,
sloot en plas" van Tirion Natuur. :)
En dan nog de meest bijzondere ontmoeting van de dag! 's Avonds ging de deurbel. Gijs Kurstjens, een ecoloog, kende ik alleen van naam via mailgroepen. Maar
nu stond hij aan de deur met een doosje met daarin... Een juveniele Gierzwaluw! Het arme vogeltje was hier in Beek gevonden door de buren van Gijs. Gijs
wist van mijn Gierzwaluw-liefde en dacht dat ik misschien raad wist met dit beestje. Na wat telefoontjes heb ik de Gierzwaluw gewogen. Wat verenpak betreft
moet 't diertje zeker 30 dagen oud zijn geweest. Gierzwaluwen vliegen uit als ze zo ongeveer 40 dagen oud zijn. Rond de 30 dagen oud weegt een
Gierzwaluw 50 gram of zelfs meer. Bij uitvliegen 40-45 gram, op 't laatst vallen ze dus nog wat af. Maar deze binnengebrachte Gierzwaluw woog slechts 20
gram! De kans op overleving schatte ik laag in en ik was niet de enige. De Gierzwaluw zag er ook slecht uit, in elkaar gedoken en veel te rustig, zeer
regelmatig piepend. Pas na flink wat twijfel besloot ik te proberen de Gierzwaluw op te laten knappen. Zittend in de handen van Lisette, bedekt met een
handdoek voor de warmte kreeg ik met behulp van een wattenstaafje wat druivensuiker-oplossing naar binnen. Of het daardoor kwam weet ik niet, maar na een
tijdje leek de Gierzwaluw plotseling klaarwakker te zijn. Met wijd geopende ogen keek het prachtige vogeltje actief om zich heen, een wereld van verschil!
Helaas duurde het maar kort, al snel was de Gierzwaluw weer zo 'slaperig' als voorheen. Het 'wakker worden' gebeurde later nog twee keer. Geweldig om te
zien! Laat in de avond kwam Eline Lauret, de in Nijmegen wonende voorzitter van Vereniging
Gierzwaluwbescherming Nederland (GBN) de Gierzwaluw ophalen. Zij heeft 's avonds/'s nacht een nat Whiskas-papje weten te voeren. De Gierzwaluw was erg
actief en probeerde uit het doosje te klimmen. De volgende ochtend leek het eerst mis te zijn. De Gierzwaluw was waarschijnlijk uitgeput door de
enthousiaste pogingen uit het doosje te klimmen. Eline heeft hem/haar een energie-papje gevoerd en druivensuiker oplossing gegeven. Vervolgens is ze ermee
naar een dierenarts gegaan, maar deze wilde niet voor de Gierzwaluw doen! Uiteindelijk is de Gierzwaluw naar de vogelopvang van de dierenambulance gebracht.
Op die tijd was de Gierzwaluw zo actief dat het bijna onmogelijk was het beestje in de hand te houden. Zowel bij Eline als de mensen van de vogelopvang
goede hoop dat de Gierzwaluw het nog gaat halen! Dit was de tweede keer dat ik een Gierzwaluw in de hand had, een erg bijzondere ervaring. Ik hoop
natuurlijk van harte dat dit mooie vogeltje het gaat halen! Wel een apart idee dat als deze Gierzwaluw straks klaar is om vrijgelaten te worden hij/zij
waarschijnlijk helemaal alleen de weg naar Afrika zal moeten vinden. In de opvang waren in ieder geval op dit moment geen soortgenoten aanwezig. Wordt
vervolgt! Bij deze nogmaals grote dank aan Gijs en Eline voor hun zorg! Erg leuk Gijs eens in levende lijve te ontmoeten en Eline weer eens te zien ook. :)
En wéér een nieuwe 'vangst' met de BolyGuard. Niet een waar ik heel blij van wordt ditkeer helaas. Een huiskat (Felis
catus). En 't was mistig blijkbaar?
Vooraan in de achtertuin groeien de katjes van Hop (Humulus lupulus), beter bekend als bellen, gestaag. Vergelijk onderstaande foto's maar met die van
12 augustus.
Achter in de tuin vond ik een Bruine kikker (Rana temporaria) op de stapel stenen die precies voor dit soort diertjes bedoeld zijn. Als een koning op
zijn troon... :)
Verder staat er min of meer tegenover een statige uitgebloeide Brede wespenorchis (Epipactis helleborine). Ik hoop dat de goed gevulde vruchten het
zaad rijkelijk door de tuin en omstreek verspreiden. Dat zou moeten gebeuren op een warme, droge dag, zodat het stoffijne zaad met opwaartse luchtstromen
verspreid kan worden. Of er veel in onze tuin terecht gaat komen weet ik niet. Maar misschien is dat ook niet per sé nodig als deze plant zich met
wortelstokken wat uitbreid. :)
Over wespen gesproken... Ik zag er maar liefst 4 van het geslacht Ancistrocerus tegelijk op de bloeiende Wilde reseda (Reseda lutea)! Het is
een dankbare plant, rijk bloeiend trekt ze erg veel leuke insecten aan. Een aanrader dus!
Terug voor in de tuin ontdekte ik eindelijk een tweede Heggerank (Bryonia dioica)! Een tijdje terug plantte ik vier knolletjes met jonge plantjes,
verspreid door de tuin. Ze werden op één na allemaal direct opgegeten door slakken. De ene die overbleef groeit nu stug een donkere hoek in,
ik weet niet hoe goed dat idee is... Het is een ietwat iel uitziend plantje. Dat kan over deze nieuw gevonden plant niet gezegd worden! Nadat de jonge plant
werd opgegeten heeft de knol zich blijkbaar opgemaakt voor een krachtige return! Ziet er veelbelovend uit!
Er tegenover klimt dus Hop. Daar zag ik iets in bewegen. En ja hoor, daar was zo'n mooie rups van de Gehakkelde aurelia (Polygonia c-album)! Met dat
wit op de rug moet het op een vogelpoepje lijken zodat roofdieren de rups niet zien als voedsel. Als onderstaande foto wordt vergroot zijn mooi de wit
omringde stigmata te zien, de openingen van het ademhalingsstelsel.
Op de Mannetjesvaren (Dryopteris filix-mas) zitten weer rupsen. Weer, want dat was lang, lang geleden
(11 oktober 2008) ook al zo! Toen was het in ieder geval de Agaatvlinder (Phlogophora
meticulosa), maar de rups waaraan die naam gekoppeld kon worden was groter en duidelijker getekend. De rups op onderstaande foto zou namelijk ook nog die
van een Levervlek (Euplexia lucipara) kunnen zijn. Even afwachten of ik later nog eens verder gegroeide rupsen kan terugvinden met hopelijk wat meer
kenmerken.
Verder werd er laat vanavond (rond elf uur) weer een Egel gefilmd door de BolyGuard. :) Ditkeer duidelijk geïnteresseerd in de pindakaas die ik op de
kale tak had gesmeerd, maar ik zie hem of haar er niet van eten.
Vandaag werd ik geïnterviewd door RTV Nijmegen 1 over het wetsvoorstel "Nijmegen Ziet Ze Vliegen" van GroenLinks Nijmegen. Met dat wetsvoorstel wil
GroenLinks Nijmegen vogelvriendelijker maken. Het wetsvoorstel is te downloaden op de volgende pagina, waar er ook wat meer over te lezen is:
http://nijmegen.groenlinks.nl/node/71135. De nieuwsuitzending waar Simone Claus,
vice-fractievoorzitter van GroenLinks Nijmegen en ik voor geïnterviewd werden is hieronder te bekijken. :)
Op weg terug naar huis kwam ik op het fietspad op dezelfde plaats als 18 augustus weer een rups van Groot
avondrood (Deilephila elpenor) tegen! Ook nu besloot ik 'm maar weer mee naar onze tuin te nemen, met als achterliggende gedachte dat de rups in onze tuin,
waar in tegenstelling tot de berm waar de rups naar op weg was niet wordt gemaaid met zware apparaten op alles verpletterende wielen, een veilig plekje kan
vinden om te verpoppen tot de prachtige nachtvlinder die ik waarschijnlijk helaas nooit zal zien... Wel erg leuk om de indrukwekkende rups ook even aan
de overburen en hun kinderen te kunnen laten zien, en aan de buurman die het beestje nog even met een loep heeft bekeken.
Een bezoekende Egel (Erinaceus europaeus) heeft zichzelf een aantal keer laten filmen gisterenavond/vannacht. Hij/zij had nogal wat jeuk... Verder
werd er volgens mij wel genoten van stukjes brood met pindakaas en pindakaas dat ik op de liggende tak had gesmeerd. Wat lopen Egels toch leuk hè? :)
En vandaag overdag maakte ik een foto die eigenlijk niet goed weergeeft wat er te zien was. De Pinksterbloem (Cardamine pratensis) die afgelopen
voorjaar naast het moerasje heeft staan bloeien lijkt zich namelijk uit te breiden. :) Of dat uit zaad is of via vegetatieve vermeerdering weet ik niet,
maar het belooft wat voor volgend voorjaar. :)
Vannacht weer een kat op video vastgelegd. Het zijn niet mijn favoriete tuinbezoekers, ik zie de muizen en vogels in de tuin liever door een natuurlijker
vijand als een Steenmarter opgegeten worden. Niet dat er zoiets in het filmpje gebeurd hoor! En tsja, ik ben wel een liefhebber van katten, maar dan toch
liever op m'n schoot zittend, niet jagend in het donker...
