GIERZWALUW DAGBOEK 2016
Houd de muiscursor stil op een afbeelding voor meer informatie en klik om te vergroten

Van 6 tot en met 11 april ben ik op stap geweest om deel te nemen aan het internationale gierzwaluwen seminar in Szczecin, Polen. Een verslag ervan is te lezen op deze speciaal daarvoor aangemaakte pagina. :)


Photo by Lynda Huxley.



Vandaag was het dan eindelijk zo ver! Ik heb mijn eerste Gierzwaluwen van 2016 gezien! Het moest ook haast wel vandaag, want vandaag was zo'n beetje de laatste dag met redelijk weer en diverse kennisen hadden al hun eersten gezien. Mijn eersten zag ik toen ik in de achtertuin de lucht af stond te speuren. Ver weg en hoog vliegend waren daar vier Gierzwaluwen. Ik wist het pas helemaal zeker toen ik de foto's op mijn camera vergrootte, zo ver weg en hoog vlogen ze. Hoe anders was de tweede waarneming! Ik was op weg om een cameraval op te hangen toen ik ze achter me hoorde! Ik keek om en zag eerst een groepje van ongeveer 15 Gierzwaluwen, maar het bleek al snel dat het er meer waren. Ik schat de groep op 40 individuën! Ik kon ze even mooi door elkaar zien vliegen, na een tijdje verdwenen ze achter de bomen. Even later verschenen ze weer en zag ik de groep redelijk compact wat rondvliegen en dan ineens met een enorme vaart richting het noordwesten vliegen.
Maar dat was nog niet alles... Ik zag nog drie keer Gierzwaluwen vandaag! Tijdens het fotograferen van drie Ooievaars die in de buurt van het Wylerbergmeer op thermiek omhoog gingen zag ik een minuscuul stipje, hoog boven de Ooievaars. Dat bleek een enkele Gierzwaluw te zijn. :p Zo rond half zeven zag ik nog eens vier Gierzwaluwen, weer zeer hoog vliegend. Soms verdween er zelfs een tussen de wolken... Tot slot zag ik er nog drie vanuit de woonkamer boven Beek rondvliegen. Maar zoals ik ook niet had verwacht was er 's avonds nog geen Gierzwaluw naar één van mijn nestkasten teruggekeerd.
Hieronder foto's van mijn eersten en een deel van de groep van ongeveer 40. :)

  



Enigszins tegen mijn verwachtingen in zag ik vandaag tóch weer Gierzwaluwen. :) Op weg van mijn werk naar huis zag ik hoog een Sperwer (Accipiter nisus) cirkelen. Ik ontdekte wat kleine vogels die er bij in de buurt vlogen. Het bleken dus Gierzwaluwen, drie of vier.




De afgelopen dagen was het slecht weer. Het was dit weekend een stuk beter, maar ik ben vrijdag vertrokken voor een weekendje weg met mijn familie. We kwamen maandag terug en bij thuiskomst keek ik snel na of er al Gierzwaluwen waren teruggekeerd naar de nestkasten. En dat was zo! Op zaterdag 30 april waren er maar liefst drie terug gekomen. Het paartje van nestkast nr. 2 (de eerste vogel om 8:10, de ander 21:08) en één van de bewoners van nestkast nr. 9 (13:33). Hieronder een samengesteld filmpje uit nestkast nr. 2 en een screenshotje uit nr. 9. De tijd op de beelden klopt niet, de apparatuur stond nog op wintertijd. :p






Terwijl de twee Gierzwaluwen in nestkast nr. 2 's avonds lekker samen komen uitrusten zit de ene in nestkast 9 vaak vol verwachting naar buiten te kijken...




Eindelijk was het dan zo ver! De sinds 30 april eenzaam in nestkast nr. 9 verblijvende Gierzwaluw is herenigd met zijn of haar partner! Om half acht was het zo ver (de tijd op het videobeeld liep nog één uur achter), zie onderstaande video. :)




Vanochtend vertrokken de Gierzwaluwen van nestkast nr. 2 vlák na elkaar. Mooi om te zien hoe snel de tweede vogel na de eerste vertrok. Zie onderstaand korte filmpje. Later deze ochtend werd in diezelfde nestkast wat nieuw nestmateriaal toegevoegd aan het nestje. Zie eveneens onderstaand kort filmpje waarin te zien is hoe een donsveertje met behulp van speeksel aan de nestkom wordt vastgeplakt.






Bij het nakijken van de videobeelden gemaakt in de nestkasten zag ik dat er vandaag een Gierzwaluw in nestkast nr. 1 was geweest. Eén van de vogels van het paartje in nestkast 2 die de verkeerde kast in was gegaan wellicht?




Jippie! Ook eindelijk een Gierzwaluw terug in één van de observatie-nestkasten! Dat zijn nestkasten op onze zolder die via een tunneltje door de buitenmuur te bereiken zijn (meer informatie is te vinden in het Gierzwaluw-dagboek van 2013 (blader vanaf 27 maart verder naar beneden).

Ook héél erg spannend, er heeft vandaag een nieuwe (?) Gierzwaluw de nacht doorgebracht in één van de nestkasten aan ons huis! Gisterenavond zag ik er eentje in nestkast nr. 3, maar ik kon toen niet met 100 procent zekerheid zeggen dat het een nieuwe vogel was omdat ik niet kon zien of beide vogels van nestkast nr. 9 thuis waren (helaas heeft de infrarood-verlichting van de camera in die nestkast het begeven...). Maar vanochtend bij het eerste licht zag ik dat dat paartje gewoon binnen was, dus is de vogel in nestkast nr. 3 een nieuweling! Spannend!




Veel activiteit in de observatie-nestkasten vandaag. Maar ik word er niet per sé erg blij van. Er lijkt weer sprake van verwarring bij de Gierzwaluwen. Welke opening moet ik in? Welke opening is mijn partner naar binnen gegaan? Ik lees wel eens dat bij een rijtje nestkasten de buitensten als eersten bezet raken. Als de Gierzwaluwen bij de observatie-nestkasten zich daar nou ook aan zouden houden. In observatie-nestkast A is vorig jaar het meeste nestmateriaal aangebracht, dus ik zou ze die aanraden, maar ja... Daar kwam vandaag overigens wel meerdere malen een Gierzwaluw naar binnen. Waaronder een keer met een erg vreemde entree, zie onderstaand filmpje.

        




Vandaag werd door een Gierzwaluw een stukje nestmateriaal meegenomen naar observatie-nestkast I. Het was een fraai stukje gras met bloeiaar. Maar het blijft onduidelijk of er iets van een echt nestje gaat komen.




Een dag van extremen vandaag... In observatie-nestkast I, waar gisteren nog zo'n mooie grasspriet werd aangebracht, werd vandaag gevochten! Twee Gierzwaluwen rolden al schreeuwend door de nestkast. Helaas wordt het geluid vervormd door het microfoontje in de camera's die ik gebruik, maar de sfeer wordt door de beelden wel duidelijk lijkt me... Beide vogels gaan na nagenoeg een uur lang vechten al vechtend naar buiten...

Hoe anders was het in nestkast nr. 9! Daar werd met twee eitjes in het nestje op de achtergrond gewerkt aan een derde eitje zo lijkt me! Een paring in de nestkast! :)





's Avonds ging ik op bezoek bij één van mijn zussen die in Wijchen woont. Boven de wijk Diepvoorde vliegen veel Gierzwaluwen. We vonden al snel vier nestplaatsen en twee van Huismussen. Vanuit de tuin van mijn zus probeerde ik nog wat Gierzwaluwen te fotograferen, maar dat blijft lastig (vooral met een camera als de mijne waarmee je niet eenvoudig handmatig scherp kan stellen). Maar toch heb ik de moeite genomen wat resultaten te uploaden omdat ik de verschillende houdingen van vliegende Gierzwaluwen prachtig vind...

        



Nu is wel zeker waarom er eergisteren werd gevochtend in observatie-nestkast I. Het zijn drie Gierzwaluwen die de observatie-nestkasten bezoeken! Vanochtend zag het er prachtig uit: drie paartjes en een enkele Gierzwaluw. Ik hoop dat ze hun plekjes kunnen vinden en behouden en dat er na jaren twee paartjes misschien uitbreiding is! Voor de volledigheid: in 2010 vestigde het eerste paartje, in 2012 kwam er een tweede paartje bij.




Toen ik vanochtend van huis vroeg van huis vertrok (ik moest werken deze tweede pinksterdag) zag ik een Spreeuw (Sturnus vulgaris) aan een nestkast hangen. Ik meen dat het ergens in het midden van de rij nestkasten aan de voorkant van ons huis was. Ik moest gaan, dus ik fietste maar weg, maar kwam er na een paar honderd meter achter dat ik mijn mobiele telefoon was vergeten. Snel terug naar huis, telefoon opgehaald en bij het tweede vertrek zag ik de Spreeuw weer. Alleen hing deze nu aan de invliegopening van nestkast nr. 2 waarin op dat moment een paartje Gierzwaluwen aanwezig was! Ik heb er de hele dag aan gedacht en hoopte maar dat er niets vervelends was gebeurd... Eenmaal terug thuis bekeek ik de videobeelden en zag dat de Spreeuw een paar keer kort naar binnen keek maar niet naar binnen kwam (omdat dit niet kon of omdat de Spreeuw het toch niet echt wou?). De Gierzwaluwen schrokken er één van de keren wel van, maar iets ergers dan dat gebeurde er gelukkig niet. Hieronder een kort clipje van één van de bezoeken.




Ze zitten nog regelmatig in verschillende nestkasten. Daarom was het erg leuk om vandaag te zien hoe het paartje Gierzwaluwen dat de observatie-nestkasten bezoekt ditkeer dezelfde nestkast uitkozen! :) Helaas vertrok één van de twee rond half tien weer en sliep er dus maar één Gierzwaluw in deze nestkast.




Eergisterenavond was er flink wat activiteit van Gierzwaluwen boven onze straat en rond ons huis. Boven de straat vlogen zeker 11 Gierzwaluwen, er kwamen regelmatig groepjes tot 6 vogels gierend langs ons huis vliegen. Het weer is nu weer slecht geworden (veel regen). In nestkasten 2 en 9 zitten de Gierzwaluwen te broeden, in elke nestkast op 3 eitjes. :) Op moment dat ik dit schrijf zitten er in observatie-nestkasten F en J iedere één Gierzwaluwen. Vermoedelijk zit er nog eentje in G of een andere nestkast. Nestkasten F en J zijn de laatste dagen wel in trek. In F zit regelmatig een paartje, in J steeds één enkele vogel. Ik ben benieuwd, het begint wat laat te worden voor eitjes in één van de observatie-nestkasten. Maar als straks in juni de golf niet-broeders aankomt neemt de kans toe dat de enkele Gierzwaluw in kast J een partner vind. En wie weet trekt de activiteit rond het partner-zoeken nog wel de aandacht van andere woningzoekenden... Spannend!




Helaas, door tijdgebrek en andere prioriteiten niets aan het dagboek gedaan sinds de vorige invoer. Bij deze een eindverslag voor het seizoen van 2016!

26 Mei vond er wederom een gevecht plaats in observatie-nestkast A...

29 Mei heb ik samen met anderen in Nijmegen Gierzwaluw-nestkasten opgehangen in het kader van GNMF project Nijmegen Gastvrij voor Gierzwaluwen. Ik zorgde op diverse locaties voor de installatie om lokgeluiden mee af te kunnen spelen (gebaseerd op deze Engelstalige instructie). Leuk detail: op één van de adressen vond ik nog een Heggenranklieveheersbeestje (Henosepilachna argus)!

     

31 Mei kwam in nestkast nr. 2 het eerste jong uit het ei gekropen! 1 Juni was er vermoedelijk een tweede jong in kast 2. Helaas zijn de data van uitkomen van de overige vier eitjes verloren gegaan, maar die kwamen dus allemaal rond deze periode uit.



Op 2 juni was er wederom een gevecht in obervatie-nestkast A.

Op 6 juni kreeg ik bericht dat er een Gierzwaluw vast zat onder een dakrand in het naastgelegen wijkje Koningsholster hier in Beek. Op precies dat plekje heeft enkele jaren een vleugel van een Gierzwaluw tussen de dakpannen uit gestoken. Blijkbaar een gevaarlijk plekje, want nu zat er dus weer een Gierzwaluw vast. Ik ben onze ladder gaan halen, maar ondanks de flinke lengte daarvan kwamen we er toch niet bij. Toen maar de brandweer gebeld en die kwamen gelukkig. En al snel ook. Direct nadat ik de brandweer belde, belde ik ook lokale fotograaf Henk Baron die foto's kwam maken voor in de lokale krant. Helaas ontkwam de Gierzwaluw toen een brandweerman bovenop hun enorm lange ladder stond en de dakpan bewoog. Ik had de vogel graag nog even onderzocht, want na lang vast zitten is de kans op uitputting groot. De Gierzwaluw vloog direct weg en verdween uit zicht. Hopelijk is het goed gekomen. Naar een oplossing voor de gevaarlijke ruimte wordt nu gekeken. Waarschijnlijk worden de woningen ergens volgend jaar gerenoveerd (dat is eng want dit is een behoorlijk Gierzwaluw-rijk wijkje!), dan kan er een veilige nestruimte worden gecreëerd.

     

     

Op 7 juni deed ik een bijzondere ontdekking... In observatie-nestkast I lag ineens een eitje! Veel te laat voor de tijd van het jaar en zeker niet de nestkast waarin het meeste nestmateriaal was aangebracht. Maar even afwachten wat dit ging brengen dan! Spannend!



Nou... Het vorige bericht was al bijzonder. Maar nu, 9 juni. Het eitje in observatie-nestkast I werd vandaag naar buiten gegooid!



Op 13 juni kreeg ik een besteld hoesje voor mijn nieuwe telefoon binnen! Gaaf!



Half juni bestelde ik twee cederhouten model Voordorp Gierzwaluw-nestkasten bij de houtbewerking-afdeling van Ipse de Bruggen. Nadat ik de prachtige nestkasten ontving verfde ik het dak groen. Niet dat dat nodig is bij het zeer duurzame en mooie cederhout, maar het maakte de nestkasten net wat fraaier en beter bij ons huis passend. Ik verving op 23 juni de driecompartiments nestkasten voor Huismussen door de Voordorp nestkasten, omdat ik eerder zag dat Gierzwaluwen herhaaldelijk interesse hadden in de nestkasten voor de mussen, al kunnen ze daar door de kleine invliegopening niet naar binnen. Wie weet volgt met deze nieuwe kasten toch eerder een nieuw paartje Gierzwaluwen dan met de andere nog vrijstaande ongeveer 29 nestkasten... :p

7 Juli maakte ik onderstaand (mijns inziens mooie) filmpje van een naar langsvliegende Gierzwaluwen roepende Gierzwaluw in het tunneltje vanobservatie-nestkast J.



9 Juli vloog 's avonds het eerste jong uit nestkast 2 uit! De volgende vertrok de volgende dag 's ochtends. 13 Juli ging de laatste uit nestkast 2. Op 14 juli vertrok de laatste van drie uit nestkast 9. Uiteindelijk zijn alle zes de jongen die dit seizoen zijn grootgebracht succesvol uitgevlogen! Ze werden regelmatig goed aangemoedigd zoals uit onderstaande beelden mag blijken!





Opvallend was nog na het veelbewogen seizoen in de observatie-nestkasten dat op 10, 11 en 12 juli een paartje Gierzwaluwen rustig kwam overnachten in observatie-nestkast A... Op 19 juli was er nog veel activiteit van zogenoemde 'bangers'. 22 juli was het de laatste keer dat er twee ouders in nestkast 2 kwamen overnachten. De dag erna was dat ook het geval in nestkast 9 en op 24 juli was er voor het laatst nog 1 overnachtend. En zo kwam het seizoen weer tot een abrubt einde. Hopelijk gebeurd er volgend seizoen wat meer positiefs in de observatie-nestkasten. Maar ik mag niet klagen met weer twee succesvolle broedsels met elk drie jongen en veel aandacht voor ons huis van veel andere Gierzwaluwen. :) Tot volgend jaar maar weer!

Dank voor het lezen en vriendelijke groeten, Jochem Kühnen.






Terug naar dagboek index

Terug naar homepage