Oktober 2011


Als er op het terras wat broodkruimels worden gestrooid komen er overdag vaak Huismussen (Passer domesticus) op af. Vandaag liet ik de BolyGuard (voluit nog eens: Dörr BolyGuard Multi 5.0 IR) overdag op het terras staan. Voor meer informatie over de camera zie o.a. de dagboekinvoer van 30 en 31 juli. Ik vind het wel grappig te zien hoe een mannetje Huismus (gemakkelijk te herkennen aan het zwarte keelvlekje) een stukje op de camera af komt hippen.


Egel, Huismuis, Huisspitsmuis, Rosse Woelmuis, Mol, Dwergvleermuis, Huiskat en Steenmarter zijn zoogdieren die onze tuin al eens bezocht hebben (voor zover ik heb gezien dan). Vannacht heeft de BolyGuard camera een voor mij nieuwe tuinsoort gefilmd. Een Bruine rat (Rattus norvegicus). Ze hebben een slechte naam, maar net als bij de Steenmarter zou ik zonder de BolyGuard niet eens weten dat er een de tuin bezoekt. Geen enkele last van dus. Menigeen zou geen enkel probleem hebben met een Egel, maar wel met een rat. Waarom? Even voor de duidelijkheid, Egels zitten ook onder de vlooien en teken, dus qua 'ongedierte' is er volgens mij weinig verschil. Ik heb er dus geen probleem mee en vind het leuk dat ik weer iets nieuws in de tuin heb gezien. :)



De Bruine Rat die ik gisteren voor het eerst zag heeft onze tuin weer bezocht. Ditkeer leek hij of zij uit één van onze 'vijvertjes' te drinken. Vijvertjes tussen aanhalingstekens, want het zijn ingegraven cementkuipen. Het onderstaande filmpje is er kort, het is maar een stukje van het in totaal 60 seconden lange filmpje, omdat er weinig méér te zien was.



Gisterenavond werd de Bruine rat (Rattus norvegicus) rond kwart over tien 's avonds maar liefst acht keer gefilmd. Er was dan ook genoeg te doen op het terras. Ik had aan het eind van de middag wat stukjes brood gestrooid. Een Ekster (Pica Pica) kwam wel wat stukjes meenemen, maar er bleef genoeg liggen voor de rat. Er waren negen filmpjes overgebleven na het verwijderen van de overduidelijk per ongeluk gemaakte (bijn niet te voorkomen bij het plaatsen van de camera). Op de miniatuurweergaven op de computer kon ik niet van elk filmpje zien wat er te zien zou zijn, daarom werd ik blij verrast toen er op het laatste filmpje weer eens een Steenmarter (Martes foina) te zien was! Die liet zich maar héél even filmen. Ik heb de beelden vertraagd bekeken, maar weet 't nog niet zeker. Het lijkt er namelijk op dat er twee ogen licht reflecteren, wat zou betekenen dat dit een andere Steenmarter is dan degene die ik eerder in de tuin filmde! Het lijkt wel of de marter ruikt dat er een mogelijke prooi heeft gelopen.

Bij het congres Van Waarnemen Naar Beschermen, 1 oktober in Utrecht, nam ik een foldertje over Steenmarters mee van de stand van de Zoogdiervereniging. Een leuk en interessant foldertje waarin het volgende te lezen is: "Een verlaten territorum is meestal binnen één week weer bezet door een ander dier". Dus als de éénogige Steenmarter er niet meer is, is dit misschien de nieuwe bewoner. Welkom!

In diezelfde brochure staat ook het volgende erg interessante stukje:
Marterverblijf aanleggen in uw tuin
Indien u in een omgeving woont die in principe geschikt is voor marters en u wilt op een vriendelijke manier de kans verkleinen dat een steenmarter zijn intrek neemt in uw huis, dan kunt u ervoor kiezen een marter-takkenhoop in uw tuin te bouwen.
Als u een marter-takkenhoop in uw tuin bouwt, moet u ervoor zorgen dat de takkenhoop vrij is van tocht en met natuurlijke materialen zoals blad, stro en dergelijke wordt gevuld. Verder moet het droog zijn.
De takkenhoop wordt aangelegd met 9 stoeptegels als vloer, muurtjes van baksteen (2-3 bakstenen hoog) en 9 stoeptegels als plafond. Daarbovenop komt een laag van minimaal 0,5 - 1 m takken of snoeiafval (hoe meer hoe beter). Drie of minimaal twee in/uitgangen kunnen in de muurtjes worden uitgespaard. De takkenhoop moet op een gunstige plek liggen. Door op en om het huisje begroeiing aan te brengen wordt het in zijn omgeving opgenomen. Dit heeft voorts een positief effect op de rustige ligging.

We hebben in de achtertuin al een soort stenen constructie voor dieren, maar die voldoet (nog) niet aan bovenstaande omschrijving. Ernaast ligt een takkenhoop... Best kans dat daar in de toekomst dus wat veranderd gaat worden! Wordt hopelijk vervolgt!

Over de Zoogdiervereniging gesproken, in Castor, de nieuwsbrief van de Beverwerkgroep daarvan, komt als het goed is een stukje te staan over het filmpje dat 26 september gemaakt werd bij de vistrap bij Beek. :)

De filmpjes van respectievelijk 22:37 gisterenavond en 01:16 vannacht tenslotte:


Vandaag zag ik bij de stenenhoop achter de berging een heel klein muisje. Ik zag 'm maar een fractie van een seconde en heb er geen foto of filmpje van kunnen maken. Het muisje was oranje-achtig gekleurd. Misschien een (kleine?) Rosse woelmuis (Myodes glareolus)? Ik heb er wat kleine stukjes brood neergelegd en de BolyGuard bij gezet in de hoop het kleine muisje te filmen. Maar helaas, dat lukte niet. Wel werd duidelijk dat de Bruine rat (Rattus norvegicus) onder de stenenhoop woont en verre van bang is voor de BolyGuard. :)



Vannacht (rond half twee) werd de Bruine rat (Rattus norvegicus) weer gefilmd. Zoals ook de vorige keer van dichtbij, maar nu met een mooie beeldvullend portret! Erg grappig. Jammer dat de beelden niet scherp zijn, maar wat wil je, op een centimeter of twee van de lens... Zo is wel heel goed te zien dat er enorm veel snorharen aanwezig zijn. Dat moet ook wel als je in het stikdonker onder een stenenhoop wil rondlopen bijvoorbeeld.



10 Oktober zag ik een klein, oranje-achtig gekleurd muisje in de achteruin, in de hoek achter de berging waar de stapel stenen ligt waar de Bruine rat (Rattus norvegicus) onder woont. Vandaag probeerde ik nog eens het diertje op film vast te leggen. Nu is dat wel gelukt, maar liet 't diertje zich maar zo kort zien, dat er nog niet echt iets van te maken is... Tip: speel het filmpje twee keer af, dan weet je de tweede keer waar je moet beginnen te kijken... :)



Ondanks de raamstickers vloog vandaag een Roodborst (Erithacus rubecula) zich tegen ons raam te pletter... :( De raamstickers op het raam aan de voorkant van ons huis zijn zwart en vallen van buiten af gezien waarschijnlijk niet genoeg op. Dat worden binnenkort dus maar witte... Maar ja, voor deze Roodborst was het te laat. Ik heb 'm maar uit de voortuin weggehaald en in de achtertuin neergelegd, met natuurlijk de BolyGuard erop gericht! Tsja, als 'ie toch al dood is kan ik er maar net zo goed gebruik van maken hè. Tenslotte doet de camera van het Dood Doet Leven project het (helaas!) niet meer. Er staan wel nog steeds leuke beelden op die site, dus zeker het bezoeken waard!
Hoe dan ook, ik hoopte natuurlijk op een bezoek van een Steenmarter (Martes foina). Of misschien zou de Bruine rat (Rattus norvegicus) zich er wel aan wagen? Het bleek een andere opportunist die het dode vogeltje op kwam eten!


Vandaag maakte ik maar weer eens wat foto's in de tuin. Bijvoorbeeld om te laten zien hoe hard de Heggerank (Bryonia dioica) aan het groeien is. Vergelijk maar eens met 9 september. Ik ben blij dat 'ie 't zo goed doet en erg benieuwd naar hoe 't volgend jaar zal gaan. Ook of ik volgend jaar nog iets terug zal zien van de andere knolletjes die ik destijds plantte.
Verder een foto van de prachtig in herfstkleuren getooide Grote Kattenstaart (Lythrum salicaria). Ik ben blij dat ook die plant het zou goed doet/heeft gedaan en hoop dat die volgend jaar weer zo mooi tot bloei komt. Dat zou wel moeten kunnen, want 't is een vaste plant. Met een beetje geluk heeft ze zich zelfs uitgezaaid. Hoewel, er mag ook wat ruimte overblijven voor de Moerasspirea (Filipendula ulmaria) die in hetzelfde moerasje staat (de ingegraven cementkuip gevuld met zand verzadigd met water) die tot op heden helaas nog maar net in leven lijkt te blijven. :(
Achter in de tuin meer planten die zich op hun gemak lijken te voelen. Oostindische kers (Tropaeolum majus) is natuurlijk al niet zo'n moeilijke plant, maar maakt 't bij ons wel lekker bont. Scheuten van een meter of drie? Soms klimmen ze ergens overheen naar boven, maar er lopen ook scheuten gewoon midden over de paadjes. Gelukkig makkelijk overheen te stappen. :)
In diezelfde hoek staan ook twee stevig uitziende planten waarvan ik sterk het vermoeden heb dat 't Zwarte mosterd (Brassica nigra) is. Alleen mogen die er wel stevig uit zien, ik denk niet dat ze nog gaan bloeien. En ze zijn eenjarig, dus helaas...

's Avonds zette ik de cameras in de Gierzwaluwnestkasten maar weer eens aan om te kijken of daar misschien al overnacht werd. Dat bleek niet het geval, maar er was wel duidelijk te zien dat kast 1 na het vertrek van de Gierzwaluwen 18 juli nog bezocht is. Door wat weet ik niet, misschien een meesje op zoek naar beestjes? Het nestmateriaal van de giertjes is in ieder geval wel een beetje uit elkaar getrokken zo lijkt 't.

              


Vandaag ging ik op bezoek bij de bouwplaats van het grote bouwproject NieuweVoorstad in Nijmegen. Dat ligt tussen de Marialaan en de Voorstadlaan, vlak bij de Zwaluwstraat. Een prima plaats voor wat voorzieningen voor Gierzwaluwen dus! Eind december 2009 ben ik begonnen me hiervoor in te zetten en vandaag waren dan de eerste concrete resultaten te bekijken. 8 Neststenen voor Gierzwaluwen zaten vast in de spouwmuur van een noordgevel. Lees meer over dit project en bekijk de foto's die niet alleen ik maakte op de speciale pagina voor dit project.


Prachtig herfstweer, tijd voor een wandelingetje in het bos! Heerlijk rustig... Bij de boomgaard in Dal Palland nam ik wat valfruit mee (appels en peren) om in de achtertuin te leggen. Op een pad in dat zelfde Dal Palland kwamen we een dode Bosspitsmuis tegen. Een tijdje terug plaatste Harvey van Diek, fotograaf en mede-lid van de Vogelwerkgroep Nijmegen e.o. een foto op zijn Facebook profiel van een door zijn kat meegebrachte Huisspitsmuis (Crocidura russula). Hij wist niet zeker welke soort het was, en ik ook niet helemaal, maar ik meende toch witte tandjes te zien, een kenmerk van de Huisspitsmuis (in 't Engels Greater White-toothed Shrew). De spitsmuis die op het bospad lag leek er ook eigenlijk helemaal niet op met zo'n donkere vacht op de rug. Ik nam het diertje mee naar huis om eens foto's van de tandjes te maken ter vergelijking. In de Encyclopedie van de Natuur, een boek dat ik 28 mei 1989 (!) van mijn moeder kreeg staat over de Bosspitsmuis: Tanden en kiezen met oranje punten. Vacht op de rug donderbruin, onderzijde bleek; op de zijden duidelijk een overgang tussen de kleuren. Bij de Huisspitsmuis: Grijsbruin van boven, geelgrijs aan de onderzijde zonder duidelijke grens op de zijden. Tanden en kiezen zonder oranje punten. De omschrijvingen zijn voldoende, maar vrij beknopt. Tijd om een nieuw boek over zoogdieren te kopen! De Veldgids Europese Zoogdieren van de KNNV Uitgeverij.
De Huisspitsmuis zie ik wel eens in onze tuin (zie bijv. 4 augustus 2010 voor wat mij betreft mijn beste spitsmuis-filmpje tot nog toe).
Het kostte wat moeite om de tandjes van de gevonden Bosspitsmuis goed op de foto te krijgen, maar volgens mij is 't aardig gelukt. :) Zoals ook met het Roodborstje 14 oktober (zie hierboven) legde ik het diertje maar in de achtertuin met de BolyGuard erbij opgesteld.

        


Vanochtend zag ik een groep Kramsvogels (Turdus pilaris) over de heuvelrug vliegen en landen in de top van een berk. Ze zaten daar niet lang maar vlogen naar beneden, richting de boomgaard in Dal Palland. Daar hangen mooi rode appels, dus ik besloot er te gaan kijken in de hoop de Kramsvogels daar tegen te komen. Toen ik naar buiten liep zag ik twee Spreeuwen (Sturnus vulgaris) op het dak van de overburen zitten. Prachtig, dat winterkleed! Maar toch maakt de aanwezigheid van Spreeuwen me TITLEijd een beetje nerveus. Spreeuwen kunnen namelijk ook prima uit de voeten met een Gierzwaluw-nestkast. Ze hebben alleen een andere broedtijd waardoor ‘t bij de terugkeer van de Gierzwaluwen vaak tot gevechten komt. Toen ik thuis kwam van de boomgaard, waar ik overigens geen Kramsvogels zag of hoorde, zette ik de nestkast-camera maar weer eens aan. Er was eerst niets te zien, maar een tijdje later zat er een vrouwtje Huismus in! Midden op het nest, een beetje aan van alles te trekken. Ze was er niet lang, binnen een minuut of twee was ze weer weg. Maar ze kwam nog een paar keer terug en nam nestmateriaal mee. Het leek soms wel alsof het van buiten werd aangegeven, want ze liep naar de invliegopening met een lege snavel en kwam terug met een strootje. Of moet ik zeggen een strooitje, want dan rijmt 't: ze komt terug met een strooitje, ‘t Wordt, zoals ‘t Huismussen betaamd, een zooitje! Ik had wat problemen met de video bewerking, maar die zijn met geweldig snelle en goede hulp van de producent snel opgelost! Met dank aan Any Video Converter (gratis te downloaden!).
Ik heb nu dus maar eens een Huismussen-nestkast besteld. De invliegopeningen daarvan zijn te klein voor Gierzwaluwen, dus ik kan zo’n nestkast ook nog wel aan de voorgevel van ons huis hangen. Als ‘t succesvol is komen er misschien nog wel een paar bij. Lijkt me super-gezellig, Huismussen tjilpend in de dakgoot, Gierzwaluwen gierend rond ‘t huis... Als de Huismussen-kast hangt maak ik de Gierzwaluwkasten maar even dicht denk ik, tot ergens half april. Of ‘t moet na een tijdje weer afgelopen zijn met de drang van mevrouw Huismus, dan maak ik ze weer open zodat er in de winter in overnacht kan worden door bijv. Koolmezen, zoals ook afgelopen winter werd gedaan. Wel een erg vreemde timing van dit vrouwtje in ieder geval!

  











De Bruine rat (Rattus norvegicus) is vaak zichtbaar voorzichtig als hij of zij onder de hoop stenen in de achtertuin vandaan komt. En met recht. Ik heb al vaker huiskatten in de tuin gefilmd, maar de kat die vanavond onze tuin bezocht maakt 't wel heel duidelijk dat je als mogelijke prooi van een roofdier goed op je hoede moet zijn.


Vandaag had ik een dagje vrij. Lekker uitgeslapen, beetje gecomputerd en... De BolyGuard weer eens ergens buiten de tuin opgesteld! Ik speelde al langer met het idee dat weer eens te doen. De poging om de Bever (Castor fiber) te filmen bij de vistrap in de buurt van Beek was bij de tweede poging een succes (zie het dagboek van 13 - 15 en 26 - 30 september), maar een poging Wilde zwijnen te filmen bij een wroetplaats in het bos Duivelsberg hier in Beek helaas niet. Daar heeft de camera in september een paar dagen gehangen met bij de wroetplaats wat valappels, kastanjes en een stok besmeerd met pindakaas. Ik hoop dat daar nadat ik de camera had weggehaald in ieder geval nog van is genoten, maar dat zal vroeg of laat wel goed zijn gekomen.
Maar goed, nu dus een nieuwe poging. De camera hangt ergens in het bos Duivelsberg en ik heb voor 't eerst als lokstof valeriaanolie uitgeprobeerd. Flink sterk geurend spul waar je dan ook maar enkele druppels van nodig schijnt te hebben. Ik las erover op internet. Blackle maar eens op valeriaanolie. Tuurlijk, ook wel wat over de rustgevende werking van valeriaan (Valeriana officinalis), maar ook erg veel leuke en interessante stukken over het gebruik van deze olie om dieren naar een fotoval-locatie te lokken. Net als visolie overigens, maar dat gebruik ik als veganist liever niet. En als valeriaanolie ook goed werkt, waarom zou ik dan ook? In Beek werd bij de drogist geen valeriaanolie verkocht, maar toen ik in Nijmegen drogisterij Erica binnenliep had ik het snel gevonden. Niet goedkoop, maar zoals ik al schreef heb je maar een paar druppels nodig.
In het bos was het even goed zoeken naar een plekje om de camera op te stellen. Op een mooi plekje kreeg ik het helaas niet voor elkaar de camera ergens goed op te stellen. De spanband waarmee je de camera aan een boom of tak kunt bevestigen was te kort voor de dikke bomen die rond de locatie stonden en na wat gehannes met lange takken, eventueel gevorkt om stevig tegen een boom te kunnen zetten, gaf ik het maar op. Iets verderop vond ik een mooi dunne dode boom. Daar heb ik de camera aan vast gemaakt en een lange gevorkte tak die ik op de eerdere locatie had gebruikt in een poging de camera op te hangen werd er weer bij gehaald. Die legde ik op de grond, een paar meter van de camera af. Een paar druppels valeriaanolie erop en een goede smeer pindakaas. En wat kleine stukjes brood van korstjes die ik thuis verzamel voor de vogels. Een paar druppels olie zou eigenlijk al genoeg zijn, maar ik vind het wel een aardig idee om dieren die daardoor gelokt worden ook iets voor hun moeite te geven. :)
Nu is het dus afwachten. Ten eerste, en niet onbelangrijk (!), of de camera er nog hangt als ik hem over een paar dagen op ga halen! Als dat zo is ga ik ter plekke kijken of en zo ja, hoeveel filmpjes er zijn gemaakt. Alleen zal ik aan de previews op het kleine beeldscherm nog niet zo veel kunnen zien. Nou ja, als er een Ree (Capreolus capreolus) staat of een Bosmuis (Apodemus sylvaticus) zit zie ik wel wat verschil, maar het zal moeilijk zijn er iets van te zien als zoiets kleins als een muis de camera heeft getriggerd. To be continued!

  


Ik schreef er 23 oktober over, ik heb een nestkast voor Huismussen gekocht in de webwinkel van de Vogelbescherming. Vandaag heb ik 'm opgehangen. Met een stuk karton maakte ik een malletje voor het aftekenen van de plaats om de gaten te boren. Dat is wel wat makkelijker dan met die drie-compartimenten nestkast op de ladder staand de gaatjes proberen af te tekenen. Vervolgens dus de gaten geboord en de nestkast opgehangen met een paar goed lange schroeven. Zie onderstaande foto's voor het eindresultaat!

  

In de achtertuin kijk ik regelmatig naar de uitgebloeide Brede wespenorchis (Epipactis helleborine). Niet de meest zeldzame Orchidee van Nederland (sterker nog, de meest algemene volgens mij), maar toch een juweeltje van onze tuin. Vandaag zag ik voor 't eerst goed dat de zaaddozen waarschijnlijk al een tijdje geleden geopend zijn. Het vTITLE ook niet zo op als je niet goed kijkt. Als ik tegen de bloeistengel tik komt er flink wat stoffijn zaad vrij. Een klein zuchtje wind is genoeg om het weg te blazen. Ik schreef er al eens over, zie het dagboek van 10 juni. Ik hoop dat er volgend jaar meer dan twee planten in onze tuin groeien, al zal een zaadje dat volgend jaar kiemt misschien pas het jaar erna, of zelfs nog een jaar later, een bovengrondse plant opleveren.

  

Naast de huismussennestkast heb ik vandaag nog iets anders in een muur vastgeschroefd. Een tijd terug hebben we bij Vivara een Zwarte specht deurklopper gekocht. Die heeft een hele tijd aan onze poortdeur gehangen, maar daar werd de verf nogal vaal van. Lisette heeft 'm weer prachtig zwart en rood geverfd en vandaag hing ik de specht mooi toepasselijk in het bos, in onze woonkamer! :)



Da's wel iets anders dan een ander filmpje dat ik lang geleden (25 januari 2009) maakte:


Terug naar dagboek 2011 index Terug naar homepage